Dopluis en schildluis

Verkleuren of vervormen de bladeren van jouw tuin- of kamerplanten en ontdek je kleine, insecten op jouw tuin- of kamerplanten? Dan is de kans groot dat je last hebt van dopluizen en/of schildluizen. Lees meer over deze insecten en hoe schildluis en dopluis bestrijden werkt. 

• Het verschil tussen de dopluis en schildluis
• Oorzaken van de dopluis en schildluis
• Verspreiding van de luizen
• Dop en schildluis bestrijden

Het verschil tussen de dopluis en schildluis

Dopluis en schildluis worden vaak met elkaar verward. Kortgezegd is het verschil: dopluizen zijn klein en dragen een schild in vorm van een dopje. Schildluizen zijn groter en hebben een plat lichaam. Beide luizen scheiden honingdauw uit. Dat is een kleverig bijproduct, dat kan leiden tot de groei van roetdauwschimmel. 

Dopluis

De dopluis is een 4 mm lange luis met een schild dat hem beschermt. Dit schild is in de vorm van een dopje. Wanneer de dopluis nog jong is, zijn ze plat en licht van kleur. Wanneer ze volwassen zijn, herken je alleen de vrouwtjes aan hun schild. Dit schild is vergroeid met hun lichaam, maar daaronder zit een enorme hoeveelheid eitjes. Uit de eitjes ontwikkelen zich de zogenaamde crawlers, dit zijn de jongen van de dopluis. Volwassen dopluizen zitten vaak stil op één plek. Vaak in de nerven van het blad of juist op de stengel. De crawlers zijn daarentegen actief en kruipen de hele plant over.

De dopluis zuigt de voedingsstoffen van jouw planten op, waardoor de bladeren geel worden en kunnen uitvallen. Daarnaast scheiden ze honingdauw af, wat kan leiden tot de groei van schimmel. De dopluis vind je terug op de bladeren, maar ook op de stam en zelfs op de wortelkluit van jouw plant. Je ziet ze op kamerplanten en buitenplanten. Op kamerplanten zijn vooral de ficus, orchidee en diverse palmsoorten gevoelig voor dopluis.

Schildluis 

De schildluis lijkt op de dopluis, maar is iets kleiner (1 tot 3 mm groot). Deze luis heeft een hoornachtig schild waarmee hij zichzelf beschermt tegen gevaren van buitenaf. De schildluis zuigt aan de plant en injecteert jouw kamerplant als het ware met een toxische stof. Het gevolg? Er zullen gele, rode of bruine vlekken op de bladeren ontstaan en uiteindelijk zullen de bladeren afsterven, minder snel groeien of gaan vervormen. Daarnaast scheidt schildluis een plakkerige substantie af, ook wel honingdauw genoemd. Je vindt schildluis vaak op de onderkant van bladeren en op de stam van de plant. Ze hechten zich flink vast waardoor ze moeilijk te verwijderen zijn. 

Oorzaken van de dopluis en schildluis

• Droge lucht: beide soorten luizen komen vaker voor in een ruimte met droge lucht of bij planten die op de tocht staan. Zorg dat jouw planten op een plek staan die goed is voor hun weerstand. Sommige planten vinden droge lucht fijn en zijn dan weerbaarder tegen luizen.
• Minder sterke planten: dopluizen en schildluizen komen voor in planten die minder sterk zijn. Houd je planten vitaal door ze regelmatig voeding en voldoende water te geven. Zorg er ook voor dat jouw plant begint met goede potgrond. Zo is de plant sterker en heeft de dopluis of de schildluis minder interesse in jouw plant.
• Te veel kalk: schildluizen vinden een grond met veel kalk maar al te fijn. Voorkom teveel kalk in je potgrond door aangetaste planten te verpotten met nieuwe potgrond.

Verspreiding van de luizen

 Luizen kunnen verspreid worden door het aanraken van een zieke plant, waardoor de luizen overgebracht kunnen worden. De luis kan overgebracht worden via:

• Insecten;
• Vogels;
• Huisdieren;
• Wind;
• Kleding.

Zorg dat je de besmette plant met handschoenen aan behandelt of verzorgt. Zo voorkom je dat je de luizen zelf overbrengt naar gezonde planten.

Dopluis en schildluis bestrijden

Dop- en schildluis bestrijden is moeilijk vanwege de schilden die ze goed beschermen. Wat kun je doen? 

1. Inspecteer regelmatig op tekenen van dopluizen en schildluizen. Kijk bijvoorbeeld naar de bladeren: zijn ze verkleurd of misvormd? Vind je de kleverige honingdauw op je plant? Door regelmatig je planten te inspecteren op schildluis en dopluis kun je er snel bij zijn. Hoe sneller je er bij bent, hoe makkelijker de bestrijding. 
2. Verwijder schildluizen en dopluizen met de hand of probeer ze af te spoelen met een sterke waterstraal. Pas op dat de potgrond niet te nat wordt.
3. Heb je last van een grote plaag en gaan de dop- en schildluizen niet vanzelf weg? Schildluis en dopluis bestrijden kan met een biologisch bestrijdingsmiddel. Bijvoorbeeld: Bio Tegen Insecten Spray of Bio Tegen Hardnekkige Insecten Concentraat.

Dit heb je nodig:

Veel gestelde vragen over schildluis en dopluis:

Hoe komt een plant aan schildluis?

Schildluizen kunnen op verschillende manieren in je tuin terechtkomen. Ze kunnen worden overgebracht door wind, vogels, andere insecten of zelfs door de mens, bijvoorbeeld als je een geïnfecteerde plant verplaatst naar een ander deel van je tuin. Het is belangrijk om je planten regelmatig te controleren op tekenen van deze plagen.

Wat doet dopluis?

Dopluis voedt zich door zijn monddelen in plantenweefsel te steken en sap te zuigen. Dit kan leiden tot groeiproblemen, vergeling van bladeren en zelfs de dood van de plant als de plaag niet onder controle wordt gehouden. Ze kunnen ook een kleverige substantie afscheiden die de groei van schimmel bevordert.

Is schildluis schadelijk?

Ja, schildluis kan zeer schadelijk zijn voor planten. Ze zuigen het sap uit de planten, wat kan leiden tot vergeling en verwelking van de bladeren, groeiproblemen en in ernstige gevallen zelfs de dood van de plant. Bovendien scheiden ze een kleverige substantie af genaamd honingdauw, die de groei van roetdauwschimmels kan bevorderen.

Last van andere beestjes?

Bekijk dan ook deze insectenpagina's:

• Bloedluis
• Schuimbeestje
• Bladluis
• Rouwvliegjes
• Wollige dopluis
• Galmijt
• Trips
• Spint
• Witte vlieg
• Taxuskever
• Wolluis
• Rupsen

Weet je niet van welk beestje je last hebt? Gebruik dan de Probleemherkenner om het beestje te herkennen.