Tips voor egels in de winter

In de herfst scharrelen egels door je tuin op zoek naar lekkernijen als regenwormen, kevers, slakken en spinnen. Als ze genoeg gegeten hebben, zoeken ze in de winter een veilig plekje op voor hun winterslaap. Vanaf oktober/november, zodra de temperatuur daalt, gaat de overwinteringsperiode voor egels van start. Ze maken een warm nest van droge bladeren. Onze schone, nette tuintjes bieden steeds minder schuilplaatsen voor de egel. Met deze simpele tips maak je jouw tuin egelvriendelijk en help je ze de winter door.

Breng de rommelige tuin terug
Help egels aan een schuilplaats
Zet voedsel en water klaar
Maak een egelpoortje
Controleer voordat je tuiniert

Help egels de winter door

Bereid je tuin voor op de winter en maak het een gastvrije plek voor egels om te overwinteren.

1. Breng de rommelige tuin terug

Egels hebben warme en droge schuilplaatsen nodig tijdens hun winterslaap. Het favoriete plekje van egels is onder een heg, tussen houtblokken of onder een schuurtje. Ze maken hun bed van droge bladeren en kruipen hier diep in weg. Aangelegde tuinen en parken zien er prachtig uit, maar zijn te netjes voor de egel. Egels zijn namelijk gek op een beetje rommelige tuin, waar ze in kunnen scharrelen en er genoeg verstopplekjes zijn. Zodra het blad in de herfst naar beneden dwarrelt, gaan wij vaak direct aan de slag met de hark of bladblazer, waardoor wij egels hun warme winterbed ontnemen. Composthopen of stapels takken zijn enkele van hun favoriete schuilplekken. Hoog tijd dus om de natuurlijke tuin terug te brengen.

2. Help egels aan een schuilplaats

Egels hebben een veilige plek nodig om te overwinteren. Er zijn speciale 'egelhuizen' te koop, waar deze kleine, stekelige scharrelaar veilig kan overwinteren. Het is belangrijk dat het nieuwe stekje van de egel voldoet aan al zijn wensen. Bij de Egelbescherming lees je waar je stekelige tuinbewoner blij van wordt.

Of ga zelf aan de slag met hout en bladeren om een onderkomen voor rondtrekkende egels te maken. Hiervoor hoef je niet eerst een bouwplan op te stellen. Stapel simpelweg de takken en het hout op elkaar, zodat er een huisje of holletje ontstaat. Het is belangrijk dat deze huisjes op een droge, beschutte plaats staan. Zet ze onder een afdakje of struik of bedek je huisje met een flinke laag takjes en blaadjes. Het huisje moet aan de volgende eisen voldoen:

Vochtvrij;
Waterdicht;
Ventilatiegaten om schimmelvorming te voorkomen;
Op een beschutte plek;
Voorzien van een tunneltje bij de ingang. Zo krijgen roofdieren minder makkelijk toegang.

Egels slapen niet de hele winterperiode. Vaak worden ze tussendoor even wakker en sommige egels zoeken zelfs een totaal nieuwe schuilplaats. Door meer egelhuisjes in je tuin te plaatsen help je ze om snel een veilig nieuw onderkomen te zoeken. Met een beetje geluk mag je zelfs meerdere stekelige bezoekers verwelkomen in je tuin. Dit is hard nodig, aangezien egels al jaren een bedreigde diersoort zijn.

3. Zet voedsel en water klaar

Tijdens de winter hebben egels extra voedsel nodig om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Er is speciaal egelvoer te koop, maar de meeste soorten voldoen niet aan de wensen van de egel. Wist je dat egels echte carnivoren zijn? Hun dieet lijkt het meest op dat van een kat, dus door een schaaltje harde katten- of kittenbrokjes neer te zetten help je de egel aan een goede maaltijd. Hiermee kan hij tijdens de winterperiode zijn reserves aanvullen. Plaats het voedsel op een beschutte plek waar andere (huis)dieren moeilijk bij kunnen komen. Bied ook vers water aan in brede, ondiepe schaaltjes. Hierdoor is de kans op bevriezing van het water kleiner.

4. Maak een egelpoortje

Bij Natuurmonumenten raden ze aan om egelpoortjes te maken. Dit zijn openingen in de heg of schutting die groot genoeg zijn voor egels om zich tussen tuinen te bewegen. Maak er een buurtproject van en maak iedere tuin in de buurt egelproof met een egelhuisje en egelpoortjes.

5. Controleer voordat je tuiniert

Voor het opruimen van stapels bladeren of het omkeren van composthopen is het verstandig om even te controleren of er geen egels verstopt zitten. Dit zijn plekken waar ze zich graag schuil houden. Zo voorkom je dat je egels stoort tijdens hun winterslaap. Ze kunnen zich verschuilen in dichte vegetatie of onder stapels bladeren, dus wees voorzichtig om hun verblijfplaats niet te verstoren.

Egels zijn kwetsbaar tijdens de wintermaanden, maar met een beetje zorg en aandacht geef je ze een plek om veilig en gezond te overwinteren. Wil jij direct aan de slag? Lees hier hoe je jouw tuin het hele jaar door egelvriendelijk maakt of vraag hier een egelhuispakket aan bij natuurmonumenten.
Lees ook: