Potten

Waarom zouden we planten willen telen in potten? Even kort de nadelen: ze zijn duur, je sjouwt je een breuk en je moet heel vaak water geven. Het kan maar alvast gezegd zijn.

Toch hebben wij heel veel potten. En ja, wij moeten dus ook wel heel veel en vaak water geven. Maar er is 1 groot voordeel dat alle nadelen teniet doet; je kunt in potten de beste omstandigheden creëren voor planten. Wij hebben dan ook om meerdere redenen planten in potten. Als je erover nadenkt dan kun ja eindeloos variëren op dat gegeven.

Goede reden nummer 1 voor de teelt in pot:

Geef je planten de omstandigheden die ze willen of zelfs eisen

Foto van 2 jaar geleden. Wij zijn fan van blauwe bessen, vinden ze heerlijk. Maar blauwe bessen houden niet van ons, ze kwijnen weg in onze vette, rijke, kalkrijke klei. Blauwe bessen groeien in een bos of aan de rand van een bos, in humeuze en vooral zure grond. En in potten hebben we die omstandigheden na kunnen bootsen. Grote potten, gevuld met een mengsel van Pokon Turf en Potgrond (turf voor de zuurgraad, potgrond voor de voedingsstoffen, de structuur, en potgrond bevat ook een deel turf). De potten hebben we ingegraven in de vette kleigrond. Zo hoeven we niet zo vaak water te geven, want via de afwateringsgaten kunnen de wortels ook vocht vinden, maar 90% van de wortels staat in de grond die ze graag wil. En zo groeien er zomaar blauwe bessen in onze tuin, en ze geven zelfs een prima opbrengst.

Goede reden nummer 2 voor de teelt in pot:

Begrenzer. De meeste mensen kennen de woekerende eigenschap van munt.

En er zijn nog wel wat planten die erom bekend staan dat ze graag hun ‘territorium’ uitbreiden, zoals aardperen, sommige bamboesoorten, en citroenmelisse kan er hier ook wel wat van. Sluit ze op en je hoeft niet bang meer te zijn dat ze in rap tempo een groot deel van je tuin overnemen. Voor aardperen gebruik ik bijvoorbeeld een grote speciekuip, genoeg ruimte voor haar maar toch altijd binnen de perken.

Goede reden nummer 3 voor de teelt in pot:

En dat zijn er gelijk 2: warmte en mobiliteit

Een Brugmansia, een niet winterharde kuipplant. Ze moet in huis overwinteren, en daarvoor is een pot heel handig. In de zomer staat ze in de halfschaduw in de tuin, in de herfst verhuist ze naar een plekje in de volle zon, in november zetten we haar onder een afdak zodat de grond voor een deel op kan drogen, en een paar weken daarna verhuizen we haar naar boven voor de wintermaanden. Ik houd van plastic potten, misschien niet de mooiste potten maar met alle zware kuipplanten is het minder zwaar om te sjouwen dan potten van aardewerk.

Een pot houdt de warmte ook nog vast in de zomer. Waar in het voorjaar de grote hoeveelheid volle grond er lang over doet om op te warmen kan een pot en de grond/plantenwortels die erin zitten in een paar zonnige dagen al flink opwarmen. Vergelijk het een beetje met het water in de zee en het water in een kikkerbadje, heel logisch eigenlijk, maar als je dat gegeven gebruikt kun je dus in potten al wat vroeger beginnen met de teelt. Dus in maart al Dahliaknollen of Canna’s oppotten bijvoorbeeld, of kwetsbare en warmtebehoeftige planten die we in koel Nederland als eenjarige willen telen in pot houden in plaats van in de volle grond. Als je aan groenten en kruiden denkt, dan komen bijvoorbeeld salie, tijm en rozemarijn in aanmerking, of basilicum, en natuurlijk tomaten, pepers, paprika’s, aubergines.

Bedenk trouwens wel dat als een pot met inhoud snel op kan warmen in voorjaar/zomer, ze dus in de herfst/winter ook weer snel af kan koelen, en grond en wortels sneller bevriezen dan in de volle grond.

Asarina wislizensis Red Dragon, een prachtige vaste klimplant die in Nederland als eenjarige kan worden geteeld. Maar dat lukte me nooit in de volle grond, tot ik haar een jaar of 3 geleden teelde in pot, en toen groeide en bloeide ze prachtig.

Maar dan nu, daar wilde ik natuurlijk al naartoe: ik ben blijkbaar zelf ook niet heel vlot van begrip, want na al die jaren tuinieren ben ik pas vorig jaar op het idee gekomen om ook eens in de kas potten te gebruiken. Ik dacht altijd dat het in de kas wel warm zat was, met in de zomerzon temperaturen van wel meer dan 50 graden. En dat is ook wel zo, maar het duurt toch nog wel vrij lang voor in het voorjaar die grote lap volle grond in de kas al warm genoeg is voor bijvoorbeeld pepers. Bovendien, en dat is ook wel heel belangrijk, zit er in goede kwaliteit potgrond een uitgebalanceerde hoeveelheid voeding, voldoende voor 8 weken. En daar groeien jonge peperplanten heel lekker in.

Even als voorbeeld, foto van vorig jaar, als testje paprika Etkezesi Pelso in de volle grond in de kas in mei:

Niet onaardig, in februari gezaaid, zaailingen voor mij herkenbaar en prima van formaat voor eind mei. Dezelfde paprika heb ik vervolgens ook in april in potten opgepot en verder helemaal hetzelfde behandeld als de Etkezesi Pelso in de volle grond. Maar die planten zien er op dezelfde dag (en dat was dus op 30 mei 2015) zo uit:

Groter, groener, voller. Uiteindelijk zijn de planten in de volle grond ook nog gewoon groot geworden hoor. Maar toen de planten in de volle grond nog aan het groeien waren, bloeiden de planten in de potten al, en zo ging dat door, telkens een stapje vroeger, sneller, meer opbrengst, grotere vruchten, eerder rijp. Voor een deel dankzij de warmte van de pot en voor een deel dankzij de voeding in de potgrond.

Bedenk daarbij dus wel dat de voeding in de pot na 8 weken op is en je zult moeten bijvoeden. Nu hebben peperplanten niet heel veel voeding nodig, maar wel wat. En om die reden geef ik zelf altijd een kleine hoeveelheid langwerkende voeding, dan hoef ik er verder niet meer naar om te kijken. Vroeger heette dat Osmocote, tegenwoordig heet het Pokon Terras en Balkon Voedingskorrels, en Pokon heeft tegenwoordig ook nog een biologische optie, de biologische Pokon Groenten en Kruiden Voedingskegels. Je kunt er trouwens ook voor kiezen om gewoon 1 keer per week of per 2 weken voeding te geven, ik vind het gewoon fijn om er niet meer over na te hoeven denken en geef langwerkende voeding.

En voor alle duidelijkheid, ik heb geen tijd en ruimte om alle paprika- en peperplanten in de kassen in potten te houden. Want ze hebben wel wat meer verzorging nodig (vooral water geven). Ik bewaar deze speciale vertroetel-in-pot-methode voor de lastigste planten, de zeer warmteminnende planten met een lange teeltduur, zoals Habanero’s, Trinidad’s, etc..

En zo staat bijvoorbeeld de Habanero pastel nu in de kas. Niet eens zo groot, maar dat komt doordat ze al vroeg vertakte en vooral in de breedte groeit. Maar vol met vruchten van een goed formaat, en al vanaf half augustus oogst ik er rijpe pepers van.

De moraal van het verhaal? Het telen van planten in potten brengt wel wat werk met zich mee, maar het kan soms zo handig, fijn of passend zijn. En daarnaast, toch ook gewoon leuk!

Zet potten vooral een beetje gegroepeerd bij elkaar, staat leuk en is handig, hoef je niet overal heen en weer te lopen met volle gieters. Gebruik niet te zware potten, en gebruik goede potgrond en goede voeding, dat zorgt voor goede groei en rijke bloei. En dan valt er zo te genieten van planten in potten!

Groetjes,

Diana