Een vruchtbare moestuin begint bij een gezonde bodem. En één van de beste manieren om die bodem te verbeteren in je moestuin, is door compost te gebruiken. Compost wordt niet voor niets vaak “het zwarte goud” genoemd: het is een voedzame, duurzame en milieuvriendelijke manier om je tuin- en keukenafval te hergebruiken. Maar hoe maak je compost precies? Wat mag je wel en niet op de hoop gooien? En wat kun je doen als het proces niet helemaal lekker loopt? In dit blog leg ik je alles uit over compost maken.

Waarom compost gebruiken?

Compost ontstaat doordat plantenresten en ander organisch materiaal langzaam afbreken. Wat overblijft is een donkere, losse substantie vol voedingsstoffen. Als je compost aan je moestuin toevoegt:

• Verbeter je de bodem
• Voed je je planten op een natuurlijke manier
• Help je wormen en andere kleine beestjes in de grond

Je planten worden er gezonder van en je oogst wordt beter. 

Bovendien is compost maken een eenvoudige manier om afval te verminderen, ook weer een duurzame reden. Veel van wat normaal gesproken in de afvalbak belandt, kun je prima gebruiken om compost van te maken.

Hoe begin je met compost maken?

Je hebt geen grote tuin nodig om te starten met composteren. Zelfs op een klein stukje grond of met weinig ruimte kun je aan de slag. Er zijn simpel gezegd twee manieren om compost te maken: via een composthoop of een compostbak.

• Composthoop: een simpele en laagdrempelige manier is om een hoek van je tuin te reserveren voor een composthoop. Kies het beste een plek in de halfschaduw, zodat het niet te snel uitdroogt door de felle zon.
• Compostbak: wil je het proces iets beter controleren en netter houden? Dan is een compostbak of -ton een goede optie. Je kunt er eentje kopen in het tuincentrum, of er zelf een bouwen met bijvoorbeeld pallets of planken.

Let op: de onderkant moet open zijn, zodat wormen en andere bodemdiertjes erbij kunnen. Zorg ook voor genoeg lucht en een deksel tegen regen en andere weersinvloeden. Een inhoud van 200 liter is meestal genoeg.

Wat mag er op de composthoop?

Een succesvolle composthoop heeft een goede balans tussen ‘nat’ en ‘droog’ materiaal. Te veel van het ene of het andere kan het proces vertragen of zelfs verstoren.

Goede compostmaterialen (wel toevoegen):

• Groente- en fruitresten (zonder olie of saus)
• Koffiedik en papieren theezakjes
• Eierschalen
• Grasmaaisel (in dunne lagen)
• Bladeren, stro en versnipperd snoeihout
• Karton en ongecoat papier (zonder kleurstof)

Niet geschikt voor de composthoop:

• Gekookt eten, vlees, vis of zuivel (trekt ongedierte aan)
• Brood en deegwaren
• Onkruid met zaad of uitlopers
• Huisdieruitwerpselen (zoals kattenbakvulling of hondenpoep)
• Grote hoeveelheden citrusvruchten (te zuur voor het bodemleven)

Hoe lang duurt compost maken?

Composteren is geen proces dat je kunt haasten. Meestal duurt het 6 tot 12 maanden voordat groentenafval en bladeren zijn omgezet in bruikbare compost. In de winter gaat het langzamer, in de zomer sneller.

Plaats je composthoop dus het liefste op een plek die in het voorjaar wat zonlicht krijgt om op te warmen, maar in de zomer niet volledig in de volle zon staat. Met een hoop is het aan te raden om het regelmatig om te scheppen, dit zorgt voor voldoende zuurstof en voorkomt verstikking van het materiaal.

Goede compost herken je aan de geur en de structuur: het ruikt een beetje naar bosgrond, en heeft een donkere, losse structuur. Je zou de materialen wat het geweest is nauwelijks nog mogen herkennen.

Veelvoorkomende problemen (en oplossingen)

Een goed onderhouden composthoop ruikt aangenaam. Ruikt je compost niet goed? Dan is er te veel nat materiaal. Voeg dan droog materiaal toe, zoals bladeren, stro of karton. Blijft het nat en compact? Schep de hoop vaker om zodat er meer zuurstof bij komt. Zo voorkom je rotting en krijg je echte compostgeur.

Ga jij je eigen compost maken?

Groetjes,

Floor

Geschreven door Floor Korte van Floors Moestuin | Fotografie: Hanke Arkenbout