In de vorige 2 blogs schreef ik over het zaaien via de denomethode. Ondertussen zijn de kiempjes allemaal verspeend. Met de rassen die niet kiemden (ik zaaide ook wat oudere zaden dus dat was wel te verwachten) ga ik deze week nog een nieuwe zaaironde proberen, en dan nu gewoon in potjes met potgrond, soms wil een andere methode ook wel weer eens helpen om dat soort ´onwillige´ zaden te laten kiemen.
Zo staan de meeste zaailingen er nu bij, op een onverwarmde slaapkamer, in een raamkozijn op het zuidwesten. Zo licht mogelijk, en zelfs nu kun je wel zien dat de zaailingen wat lang en dun zijn. Geen paniek, na al die jaren zaaien in deze omstandigheden weet ik dat ik weliswaar vroeg met zaaien was, maar niet té vroeg. Het derde blaadje begint heel voorzichtig tevoorschijn te komen, en als dat er eenmaal is hebben de zaailingen meer vermogen om te groeien. En samen met het feit dat het elke dag eerder en langer licht is zal het genoeg zijn om verder best mooi op te groeien.
Je kunt op deze foto goed zien dat het eerste echte blaadje in het hart van de zaailing tevoorschijn komt. De 2 blaadjes die er nu zijn zijn kiemblaadjes. Ze zijn nodig om voedingsstoffen op te nemen voor de eerste groei, de echte blaadjes van peperplanten zien er ook anders uit. En als de zaailingen al een stuk groter zijn zullen deze 2 kiemblaadjes vanzelf afvallen.
Ik schreef dus al eerder over hoe handig het kan zijn om bij het zaaien gebruik te maken van de warmte van bijvoorbeeld een modem of mediabox (of ander apparaat dat 24 uur per dag warmte afgeeft).
Hetzelfde geldt voor het voorweken van zaden. Op eenzelfde apparaat kun je een glas met water zetten waar je zaden in laat voorweken. Dit is zeker niet geschikt voor alle zaden, sterker nog, er zijn niet veel zaden die dit fijn vinden. Pas er dus mee op, en zorg dat je zeker weet dat zaden die je op deze manier wilt voorweken daarvoor ook geschikt zijn.
De zaden die dit voorweken wel fijn vinden zijn zaden met een heel harde zaadhuid, het omhulsel waar het eigenlijke zaadje zich in bevindt. Voorbeelden van planten met zaden die zo’n harde zaadhuid hebben zijn Lathyrussen, Ipomoea’s, Canna’s, tuinbonen, doperwten,etc..
Lathyrussen kun je bijvoorbeeld nu al voorweken en zaaien, je kunt ze 24 uur in een glas water op een warme ondergrond voorweken en vervolgens zoals je gewend bent koel of zelfs koud zaaien.
Ik heb zelf een paar dagen geleden de zaden van de Ipomoea transvaalensis in een glas water bij 26 graden laten voorweken. Langer van 24 uur voorweken wordt afgeraden (want kiemen in water is voor bijna alle zaden onnatuurlijk en onmogelijk (behalve voor zaden van waterplanten). Je gebruikt het lauwe water dus alleen om de zaadhuid zacht te maken zodat vervolgens het kiemen in de grond sneller verloopt.
De Ipomoea transvaalensis is een zeldzame en warmteminnende eenjarige slingerplant die oorspronkelijk uit Zuid-Afrika komt. Een ander soort dus dan de Ipomoea purpurea die je zeker beter in april kunt zaaien (omdat Ipomoea purpurea weliswaar ook geen vorst verdraagt maar veel sneller kiemt en groeit).
Ik heb deze Ipomoea transvaalensis voor geweekt omdat ze een extreem harde zaadhuid heeft,en veel warmte nodig heeft om te kunnen kiemen. Bovendien heeft ze meer tijd nodig om tot bloei te komen, vandaar dat ik haar dus nu al zaai (in de hoop dat de zaailingen in mei al zo groot zijn dat de planten in juli/augustus gaan bloeien). Bij 18 graden zouden deze zaden niet kiemen, en zonder zoveel vocht ° voorweken zou het bij hoge temperaturen zeker 4 weken of langer duren voor ze zouden kiemen.
Maar kijk!
Het licht verwarmde water heeft de zaadhuid zachter gemaakt, de zaden zijn gezwollen dus heeft het zaadje vocht opgenomen. Nu moeten de zaden uit het water gehaald worden en op de traditionele manier verder worden gezaaid. Bij deze Ipomoea duurde het voorweken wel 4 dagen, en dat is extreem (en dus niet aan te raden voor andere zaden!). Bij bijvoorbeeld Lathyrussen is 24 uur weken in lauw water voldoende.
Algemene stelregel is: houd maximaal 24 uur voorweken aan, maar kijk ook naar zaden; zodra ze zijn gezwollen en dus vocht hebben opgenomen moeten ze uit het water en de grond in.
Je kunt het voorweken ook eens proberen met erwten, peulen, Ricinus, Canna’s, tuinbonen, alle zaden met een extra harde zaadhuid. En dus laten weken tot de zaden groter worden, vocht hebben opgenomen, en niet langer. Maar dan kiemen de zaden sneller en dat kan soms heel handig zijn (bijvoorbeeld als je laat zaait). Ook met kleinere zaden met een harde zaadhuid kan het handig zijn, ik heb het zelf wel eens geprobeerd met peterselie-, uien- en preizaden, 24 uur weken in lauw water zorgde ervoor dat die zaden na het zaaien ongeveer een week eerder kiemden.
Nog even een foto van de Ipmoea transvaalensis zoals ik hoop dat ze er komende zomer uitziet:
En dat maakt gelijk duidelijk waarom ik zo mijn best doe, want ik hoop dat ze dus over een maand of 5 gaat bloeien. En dat is het wachten meer dan waard!
En zo is de cirkel dan weer rond, vanaf oktober beginnen de zaden weer te rijpen, ze hangen aan dunne draadjes uit de opengesprongen zaadpeultjes. Ze zien er zo lief uit, zacht en donzig oranje. Maar ze zijn dus zo hard dat ze minimaal een aantal dagen lauwwarm water nodig hebben om überhaupt te kunnen starten met kiemen.
Groetjes,
Diana