Overwinteren

Het gras is altijd groener aan de andere kant van de weg. Zelfs voor tuinliefhebbers geldt dat; er bestaan honderden planten die het prima doen in ons klimaat. En daar zitten erg mooie, leuke en lekkere soorten tussen. Maar toch willen we (nou ja ‘we’, laat ik voor mezelf spreken) soms ook planten die uit andere landen of zelfs andere werelddelen komen. Gewoon, omdat ze zo mooi zijn, of lekker ruiken, of een beetje dat bekende vakantiegevoel geven. En een deel van die planten zijn dus ‘niet winterhard’.

Om welke planten gaat het? Dat ligt heel erg aan de plant die je hebt. Elke plant is het waard om je in te verdiepen, want als je eenmaal weet wie ze is, waar ze van oorsprong vandaan komt, wat ze graag wil, etc., dan kun je beter voor haar zorgen (en als zij gelukkig is zal ze beter groeien/bloeien/vrucht geven of wat dan ook). Als je googlet op de Latijnse naam van je plant kun je heel veel informatie vinden; hoe groot ze wordt, hoe lang en wanneer ze bloeit, of ze van vochtige of juist droge grond houdt, van veel of weinig voeding, van zon of schaduw, noem maar op. Maar je vindt dan ook informatie over de klimaatzone waarin de plant van nature groeit. Nederland valt in klimaatzone 7, soms kan in gunstige omstandigheden planten die uit klimaatzone 8 komen hier ook nog wel in de volle grond groeien en de winter overleven, maar alles boven de klimaatzone 7 heeft in ieder geval aandacht nodig, boven de 8 moet je haar beschouwen en behandelen als kuipplant.

Jaja, ik ben verslaafd geweest aan kuipplanten, ik heb er enorm veel gehad, van tientallen Fuchsiarassen tot Cassia’s, Brugmansia’s, Mandevilla’s, niet winterharde Salvia’s, Agaves, Agapanthussen, Hedychium’s, Cacti (uh, cactussen dus :-), Pelargoniums, Cordylines, Tibouchina, Cestrum, Callistemon, Oleanders, Lantana, nou noem maar op. Wat hebben we in ons leven al gesjouwd zeg, in herfst en lente met potten, in de zomer met gieters water :-)

Ik ben aan het afbouwen, al lukt me dat nog niet altijd even goed, heb een zwak voor die uitbundigheid in blad en bloem die planten uit warmere streken vaak hebben. Maar ik kies ze tegenwoordig wat beter uit, en probeer het aantal planten een beetje te beperken. En zoals gezegd, ik verdiep me in de plant zelf, zoek uit wat ze nou eigenlijk wil. Veel planten kunnen wat meer kou verdragen in een grote dan in een kleine pot. En onder droge omstandigheden is de vorst vaak wat minder funest dan wanneer de grond in de pot kletsnat is.

Afijn, ik kan hier wel een heel boek over schrijven, van succesvolle kuipplanten tot mogelijke mislukkingen (want daar heb ik er ook flink wat van gehad hoor :-) , over voeding, standplaats in zomer en in winterberging, potsoorten (oei, je sjouwt je een breuk aan die mooie stenen potten, ik heb ze niet meer en zweer tegenwoordig bij misschien niet de mooiste maar wel beter te versjouwen plastic potten met handvaten), en noem maar op. Maar eigenlijk wilde ik hier gewoon laten zien welke kuipplanten die ik nu heb en hoe ik ze overwinter.

Want de winter begint, met de eerste echte vorst van betekenis. En dan kunnen we niet langer wachten. Ik laat bij voorkeur de kuipplanten zo lang mogelijk buiten staan, toch de meest natuurlijke standplaats, want onze overwinteringplaats is een nogal donkere en klamme zolder.

Dit is de niet winterharde Cassia corymbosa afgelopen weekend:

Ja, nog steeds in bloei, nog steeds vol in blad. En als ik heel veel plaats in huis had mocht ze dat allemaal houden tot het voorjaar. Maar dat heb ik niet, en ik moet er 2 trappen mee op, naar zolder. Dus misschien een beetje ‘au’ maar zo zag ze er een uurtje later uit:

Flink teruggesnoeid, maar ik weet uit ervaring dat ze dat kan verdragen. En het is niet anders, ze staat op stam en is zo zonder takken en blad al ruim 150 centimeter hoog, ik zou haar gewoon niet op zolder krijgen met die grote hoeveelheid takken en bladeren. En er moet nog meer planten in potten een paar maanden op zolder bivakkeren……

Als ik je trouwens ooit één succesvolle kuipplant aan kan raden, dan is het deze Cassia corymbosa (niet te verwarren met de Cassia didymobotrya die misschien wel mooier is maar minder lang bloeit en hier tot 2 keer toe de winter niet overleefde). De Cassia corymbosa op de foto heb ik al zeker 10 jaar, en elk jaar bloeit ze, van ongeveer mei (afhankelijk van het weer) tot in december (ook weer afhankelijk van het weer). Lang dus, heel erg lang. En rijk, zeer rijk. Even voor de duidelijkheid even een oude foto opgezocht:

Zo is deze Cassia in de zomermaanden. Het boterbloemgeel van de bloemen steekt mooi af bij het blauwgroen van het blad. En geel is wellicht niet ieders favoriete kleur, eigenlijk ook niet mijn favoriete (bloem)kleur maar dat maakt ze meer dan helemaal goed in bloeirijkheid, bloeiduur maar ook in makkelijkheid. Want als ze wat te eten krijgt, niet bevriest in de winter, en een zonnig plekje in de zomer krijgt, kun je dus meer dan een half jaar van zoveel bloemen genieten. Er komen ook nog eens veel hommels op de bloemen af.

En zo zie je, voor mij is schrijven over kuipplanten niet heel makkelijk (wel heel makkelijk maar het wordt nogal een uitgebreid stuk, kort en bondigheid is nooit mijn sterkste eigenschap geweest en over kuipplanten is nu eenmaal veel te vertellen).

Nog even een foto dan:

Een Fuchsia (zonder naam maar zo prachtig mooi koraalrood met zalmoranje van kleur en zo rijkbloeiend dat niet kopen afgelopen voorjaar geen optie was. En dus mag ze ook naar zolder. Want een Fuchsia kan wel iets meer kou verdragen dan een Cassia maar de meesten verdragen geen matige vorst, en de combinatie van vorst met de kletsnatte grond waarin ze staat (met dank aan alle regen van vorige week) kan wel funest worden. Ook Fuchsia’s snoei ik eigenlijk het liefst niet, maar om makkelijker te verplaatsen, ruimte te besparen plus geen onnodige ziekten/schimmels in de overwinteraars op zolder te krijgen, knip ik de takken wel wat terug.

En zo staan de eerste 4 potten die naar zolder moeten klaar:

Van links naar rechts de Cassia, Fuchsia, en daarnaast 2 Brugmansia’s (die flink terugsnoeien zoals je ziet dus ook heel goed kunnen verdragen). Zo staan de planten nog even iets op te drogen voor ze voor de vorst naar zolder gesjouwd gaan worden. En daar zullen ze tot april blijven, zonder voeding, met amper vocht. In maart/april gaan we de planten goed bekijken, ze lichter en warmer zetten,voeding en meer vocht geven, ze in vorm snoeien, en dan kijken of en hoe ze gaan uitlopen en weer aan de groei komen. Als de kans op vorst dan voorbij is mogen ze weer naar buiten, voor een nieuw tuinjaar.

Zoals ik al eerder schreef zijn er ook planten die wel wat vorst kunnen verdragen, en er zijn ook planten die flink wat vorst kunnen verdragen maar niet goed tegen de natte kleigrond kunnen en daarom in pot staan. Allemaal redenen om planten toch bescherming te bieden, al hoeft dat dan niet vorstvrij in huis.

Op deze foto zie je planten in de koude kas. In een koude kas kan het in de nacht in de lucht net zo hard vriezen als buiten. Maar er zijn toch wat voordelen; in de zon kunnen potten en de grond/wortels daarin wel zo goed opwarmen dat het lang duurt voor in de nacht die pot met grond en wortels dan ook weer afkoelt en bevriest. Bovendien regent en sneeuwt en hagelt het in een kas niet, de planten kunnen er relatief droog en zonder al teveel stress overwinteren, mits ze dus wel wat vorst kunnen verdragen. Planten die daar in aanmerking voor komen zijn sommige Fuchsia’s, Oleander, Alocasia, Aloysia (citroenverbena), matig winterharde Salvia’s als microphylla, x jamensis, Amistadt, Abutilon, etc..

En tot zover dan even over de kuipplanten zoals die nu in huis of in de koude kas zijn gezet in verband met de eerste serieuze vorst die verwacht wordt. En zoals eerder gezegd, dit is al een flink stukje tekst maar ik ben nog lang niet uitgeschreven over dit onderwerp. Ik ga zeker in het volgende blog hier nog wat meer over vertellen. En als mensen iets specifieks over het overwinteren van kuipplanten willen weten, of over een bepaalde groep kuipplanten, of over een bepaalde kuipplant, laat het dan vooral even weten, dan kan ik het meenemen in een volgend blog.

Om niet alleen maar grijzige, wellicht wat saaie foto’s hier te laten zien als slot nog even een kuipplant van formaat zoals die er in de zomer uit kan zien, de Brugmansia: